بعدی- سوال تکذیب وزیر آموزش و پرورش درباره وجود موسیقی در مدارس که می گوید: کجا چنین مسائلی داریم؟ در مقابل واقعیت های اجتماعی قرار می گیرد; واقعیتی که به دلیل ماهیت نهاد آموزش و پرورش، نسل آینده را به وضوح هدف قرار می دهد. از سوی دیگر ورود به این موضوع از منظر وزیر آموزش و پرورش نشان از درک نادرست از مفهوم موسیقی دارد; گسترش این نگاه در جامعه حتی کیفیت موسیقی را به طور کلی تحت تاثیر قرار داده تا جایی که در برخی موارد به سمت ابتذال گرایش پیدا می کند.
بر اساس گزارش فردا، زمانی که علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش نزدیک بود در مجلس استیضاح شود، اعتراف کرد که «چالش مزمن چند وجهی در آموزش و پرورش داریم». به گفته کارشناسان، این چالش ها از افت کیفیت علمی تا تبعیض آموزشی و نابرابری و بی توجهی به تربیت آنها را شامل می شود.
این چالشها نه تنها متوجه دانشآموزان و والدین هستند، بلکه مستقیماً معلمان را نیز تحت تأثیر قرار میدهند. به طوری که در ماه های اخیر موارد قابل توجهی از مدیران و معلمان صرفا به دلیل پخش موسیقی یا ایجاد فضای شاد در مدرسه مورد بازخواست قرار گرفته است.
این وضعیت در حالی رخ می دهد که وضعیت عمومی جامعه خوب نیست. به قول تقی آزاد آرامکی، جامعه شناس: «جایی که وضعیت یک جامعه از نظر اقتصادی و اجتماعی خوب نباشد، حتی اگر گشایشی از نظر اقتصادی باشد، از نظر فرهنگی و اجتماعی وضعیت آن جامعه به سرعت سامان نمی یابد. با این حال، آموزش و پرورش به عنوان یک نهاد اجتماعی که مستقیماً با آسیب پذیرترین اقشار جامعه سروکار دارد، راه حل های آزمایش شده جهانی مانند استفاده از موسیقی را رد می کند. آن هم برای گروهی که بر آینده تأثیر می گذارد.
وی در پاسخ به سوالات خبرنگاران در خصوص نواختن موسیقی در مدارس گفت: ما در مدرسه چیزی به نام موسیقی نداریم و منظور شما را متوجه نمی شوم، مدرسه محل آموزش، آموزش و فعالیت های گروهی است… این موارد اصلا مورد تایید ما نیست، کجا چنین مسائلی داریم؟
وقتی از منظر دانشآموزان به داستان نگاه میکنیم، موضوع بیشتر خود را نشان میدهد. دانش آموزانی که هر روز صبح با لباس فرم و گاهی تاریک در صف ایستاده اند.
در این چارچوب باید پرسید: جایگاه موسیقی در نظام آموزشی جهانی امروز چیست و چه نقشی در فعالیت های گروهی دارد؟ آیا چنین دیدگاه هایی مرز بین موسیقی خوب و بد را در سطح کلان از بین نبرده است؟ و بالاخره اینکه آیا پخش موسیقی در مدرسه یک ناهنجاری اجتماعی است یا پیشنهاد وزیر به معنای محدود کردن فضای آموزشی به تعریفی خاص از هنجار و بیرون راندن دیگران از این فضا است؟
علیرضا شریفی یزدی جامعه شناس، روانشناس اجتماعی و مشاور علمی پژوهشکده مطالعات آموزش و پرورش تهران در گفتگو با به گزارش میهن تجارت وی به بررسی این موضوع می پردازد و می گوید: جایگاه آقای کاظمی در آموزش و پرورش کجاست و آیا جایگاه خود را می شناسد؟ واقعیت این است که او هیچ شناختی از نظام آموزشی و حوزه آموزشی ندارد. به نظر می رسد مواضع وی بیشتر در راستای حفظ جایگاه شخصی وی بوده و با هدف جلب رضایت اقلیتی با چنین نگرشی ارائه می شود و مخاطبی به اندازه جمعیت 90 میلیونی ایران در نظر نمی گیرد.
تأثیر موسیقی حتی بر روی حیوانات/شوپانانی که از نی استفاده می کنند نیز ثابت شده است
علیرضا شریفی یزدی به به گزارش میهن تجارت می گوید: “در سلسله مراتب نیازهای انسان بالاترین مرتبه ای که به آن تعالی می گویند هنر است. هنر بالاترین سطح رشد انسان است. یکی از هنرهای هفت گانه جهان که نه تنها بر انسان بلکه بر حیوانات نیز بیشترین تاثیر را دارد موسیقی است. اگر به چوپانان نگاه کنید یکی از ابزار ثابت آنها کاه است که کمک می کند تا بالاترین جایگاه شیردهی و اراده حیوانی انسان را افزایش دهد. تاریخچه
وی می افزاید: اما این موسیقی چه جایگاهی در نظام های آموزشی دنیا دارد؟ پیشرفته ترین سیستم آموزشی دنیا متعلق به فنلاند است و پس از آن کشورهایی مانند دانمارک، هلند، بلژیک، نروژ و سایر کشورهای اسکاندیناوی قرار دارند که موسیقی یکی از روش های اصلی آموزش است. در شرق، در چین که الگوی ایران شده است، موسیقی جزء لاینفک سیستم آموزشی آنهاست و همچنین در ژاپن.
هیپ هاپ روی ذهن تاثیر منفی می گذارد
این جامعه شناس می گوید: در عرصه موسیقی وقتی می خواهیم انسان را به درجات عرفانی برسانیم، در هند، چین و حتی در میان برخی از عرفای ایرانی، موسیقی یکی از ابزارهای مهم آن ها بوده است که موسیقی به دو دسته تقسیم می شود: یک دسته باعث تعالی روح، تهذیب روح انسان، رشد مغز و پیشرفت او در زندگی می شود، مقوله دیگری که در نظام های آموزشی موسیقی به آن پرداخته شده است. تأثیر منفی بر مغز مانند هیپ هاپ و برخی موسیقی های مهمانی که به صورت تکراری و خطی اجرا می شود و برای مغز انسان مضر است.
وی می افزاید: تمام سیستم های آموزشی پیشرفته دنیا حتی در منطقه ما مانند اردن و قطر به موسیقی به عنوان ابزاری برای تربیت کودکان نگاه می کنند، در کشور ما هم همین وضعیت وجود دارد؛ آیا سرودها و سرودها توسط کودکان اجرا می شود؟ اینها هم جزئی از موسیقی هستند و به همین دلیل موسیقی در نظام آموزشی ایران نیز وجود دارد.
دیدگاه محافظه کارانه مرز بین موسیقی خوب و بد را محو می کند
این روانشناس اجتماعی می گوید: نگاه محافظه کارانه و سنتی مرز موسیقی خوب و بد را از بین می برد، یکی از مهمترین وظایف نظام آموزشی ایجاد سواد هنری در دانش آموزان است؛ یعنی توانایی تشخیص موسیقی خوب و بد، هدف آموزش تربیت موسیقیدان یا نقاش نیست، بلکه آموزش سواد هنری به کودکان است تا موسیقی خوب و بد را تشخیص دهند و موسیقی خوب را از بد تشخیص دهند.
وی می افزاید: اگر این آموزش صورت نگیرد خلاء ایجاد می شود و موسیقی نامناسب جایگزین می شود، چرا که مخاطب با فضای خالی و بدون هدایت هنری مواجه می شود، وقتی آموزش و پرورش از یک سو سواد هنری کودکان را بالا برد و از سوی دیگر تولیدات موسیقی مناسبی را برای آنها فراهم کرد، شاهد بلاهایی نبودیم که برخی از خوانندگان، حتی شعرهای کودکان را بدون من برای کودکان تکرار می کنند. درک معنای آنها، نتیجه فقدان آموزش است، در این راستا، نظام آموزشی موظف است مهارت تشخیص موسیقی خوب از بد را به کودکان بیاموزد و زمینه تولید و عرضه موسیقی مناسب را برای آنها فراهم کند.
صندلی کناری کاظمی مجوز کنسرت را می دهد
مشاور علمی پژوهشکده مطالعات آموزش و پرورش تهران میگوید: «الان حتی دوقطبی ایجاد نشده است؛ یک قطب بزرگ داریم که جامعهای است که نیازهای موسیقی خودش را دارد و راه خودش را میرود و یک اقلیت کوچکی هم که به دلایل موقعیتی یا مالی شعارهایی میدهند که مخاطب ندارد و غیرعملی است. تصور کنید فضای ایران بدون موسیقی، کشوری که هر سال بعد از آن چندین کنسرت از سوی وزارت ارشاد برگزار میشود. آقای کاظمی این نیاز احساس می شود و به همین دلیل سالانه حدود 5 میلیون نفر برای کنسرت خوانندگان خارجی بیرون می روند، چون در داخل چاره ای نبود.
وی می افزاید: در مورد دانشجویان هم منتظر دستور وزیر نیستند که موسیقی گوش کنند یا نه. در فضایی که الان وجود دارد، اظهارات وزیر بیشتر شبیه شوخی است؛ گویا با این حرف ها به برخی نمایندگان مجلس و برخی دیگر اجازه دهید وزیر بماند، چون در آستانه استیضاح است. با هوش مصنوعی.”
آموزش 16 هزار ساعت از وقت دانش آموزان را می گیرد
وی ادامه می دهد: اگر آموزش و پرورش مدرسه را کور کند و موسیقی را ممنوع کند، بچه ها فقط در خانه آن را می نوازند، در حالی که آموزش و پرورش 16 هزار ساعت از زمان دانش آموزان را در طول 12 سال برای تربیت آنها می گیرد، نتیجه این است که آنها در جای دیگر از لحاظ موسیقی و هنری تغذیه می شوند و آموزش و پرورش نخبگانی ندارد.
کودکان ترک تحصیل کرده اند/ معدل کل کشور زیر 9 است
شریفی یزدی می گوید:بچهها ترک تحصیل کردهاند و علاقهای به حضور در آن ندارند، بنابراین وزیر به جای نگرانی برای نواختن موسیقی در مدارس، به فکر ارتقای سطح علمی و معدل دانشآموزان باشد. معدل کل کشور زیر 9 است و یک وزیر آگاه باید شرایطی را فراهم کند تا دانش آموزان در 20 سال آینده برای کشور مفید باشند. پرداختن به موسیقی در این فضا در حالی که مباحث اصلی آموزشی رها شده، ارزش آموزشی ندارد و بیشتر برای حفظ قدرت و گروهی خاص مطرح می شود..»
مدرسه مقدس است اما مسجد و جماعت نه؟
وی می افزاید: ادعای وزیر در مورد حرمت مدارس و نبود موسیقی در آنها نیز دور از واقعیت است; مگر در جماعت و مساجد موسیقی پخش نمی شود؟ ذکر نیز نوعی موسیقی است. این فضاها خطرناک است و این تصور نادرست را ایجاد می کند که مدارس ایران مکانی مقدس و بدون مشکل هستند، در حالی که در برخی مدارس مواردی مانند گل، سیگار و مشروبات الکلی گزارش شده است. وزیر باید به مسائل حیاتی تری مانند آموزش جنسی، پیشگیری از خودکشی و آموزش عملی دانش آموزان توجه کند. متأسفانه برنامه ای برای تربیت نسل آینده و توسعه کشور وجود ندارد و تمرکز بر موسیقی که می تواند مفید باشد، جایگزین اقدامات آموزشی لازم شده است».
